Zespół Cerkiewny w Radrużu
- dzikaziemia
- 10 sie 2017
- 2 minut(y) czytania
Zespół Cerkiewny w Radrużu należy do najcenniejszych i najpiękniejszych zabytków sakralnej architektury drewnianej na terenie Polski. Jego centralnym elementem jest cerkiew p.w. św. Paraskewy wzniesiona w końcu XVI w. przez zawodowy warsztat ciesielski. W połowie XVII w. we wnętrzu ściana ikonostasowa częściowo pokryta została polichromią. W skład Zespołu cerkiewnego w Radrużu wchodzą oprócz cerkwi: dzwonnica z końca XVI w., kamienny mur z bramami oraz kostnica z XIX w. W otoczeniu cerkwi znajduje się cmentarz przycerkiewny z zespołem nagrobków z XVIII-XX w. wraz z płytą nagrobną z ok. 1682 r. i dwa cmentarze parafialne z nagrobkami wykonanymi w ośrodku kamieniarskim w Starym Bruśnie (XIX-XX w.).
Od 2010 r. właścicielem Zespołu Cerkiewnego w Radrużu jest Muzeum Kresów w Lubaczowie. Od tego czasu stale są prowadzone prace mające na celu odzyskanie i utrzymanie dawnego blasku świątyni i jej otoczenia. Zespół cerkiewny w Radrużu 21 czerwca 2013 r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako jeden z 16 obiektów „Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat”.
W 2012 r. rozpoczęły się prace konserwatorskie skupione na powrocie wyposażenia do wnętrza cerkiewnego, którego główny element stanowi ikonostas, powstawały w kilku etapach od połowy XVII do połowy XVIII w Ikonostas z cerkwi św. Paraskewy w Radrużu jest jednym z kilku zachowanych na terenie powiatu lubaczowskiego ikonostasów. Straty w tym zakresie spowodowane to nie tylko zawieruchą wojenną, ale i przystosowaniem wnętrz cerkiewnych do nowego obrządku. Wiele zabytków udało się zabezpieczyć w muzeach i składnicach zabytków, m.in. w Składnicy Zabytków Ruchomych w Łańcucie (obecnie Dział Sztuki Cerkiewnej przy Muzeum – Zamek w Łańcucie), gdzie zdeponowany został w latach 60. XX w. ikonostas z cerkwi św. Paraskewy w Radrużu. Przebywał tam kilkadziesiąt lat, a w 2011 r. został przekazany do lubaczowskiego muzeum, którego staraniem i przy wsparciu Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Samorządu Województwa Podkarpackiego podjęto prace konserwatorskie
W Zespole Cerkiewnym w Radrużu odbywają się wystawy, warsztaty, koncerty. Planowane jest kontynuowanie tych działań i ubogacenie kompleksu o stałe ekspozycje i multimedia w budynku dawnego Domu Ludowego.
Komentarze